' BABEL ' - bunachar sonraí
ilteangach le haghaidh ainmneacha dúchasacha phlandaí fiáine
na hEorpa.
Is í an Laidin teanga idirnáisiúnta
na luibheolaíochta. Cé is moite de na hathruithe is gá
sa tacsanomaíocht, ar crá croí coinneáil céim
ar chéim leo uaireanta, tá buaine ag baint leis an Laidin
mar is nodaireacht choiteann i measc luibheolaithe í. Bíonn
luibheolaithe in ann a chéile a thuiscint toisc gur nithe caighdeánacha
ainmneacha Laidine na bplandaí ó tharla gur sa Laidin a fhoilsítear
cuntas ar na speicis sa chéad dul síos. Is cuid dár
n-oidhreacht córas dé-ainmneach Linnaeus agus bheadh sé
an-deacair gníomhú dá uireasa.
Na déanaimis dearmad, áfach, de
na haimneacha dúchasacha atá in úsáid i measc
na ndaoine leis na cianta cairbreacha. Ní mar a chéile na
hainmneacha sin in dhá thír ar leith ná in dhá
cheantar féin. Athraíonn na haimneacha scaití ó
ghleann nó ó shráidbhaile go chéile! Is minic
gur filíocht na hainmneacha dúchasacha agus ba mhór
an peaca iad a chailleadh. Toisc gur Sasanach mé, is iad na hainmneacha
Béarla is fearr atá ar eolas agam, ach is féidir an
rud céanna a rá faoi na hainmneacha dúchais ar fud
na cruinne. Maireann iarsmaí sna hainmneacha sin den stair, den
bhéaloideas, den phisreogacht agus den leigheas agus is oidhreacht
eile iad i bhfriotal faoi leith atá gach pioc chomh luachmhar leis
an rud a d'fhág Linnaeus againn chun freastal ar riachtanais na
hEolaíochta.
Táim chomh haineolach sin nach bhfuil
a fhios agam fiú go beacht cá mhéad teanga a bhfuil
mé in ainm is a bheith ag plé leo. Dealraíonn sé
i bhfianaise a ndeir
Ethnologue
go bhfuil breis agus dhá chéad acu i gceist. Liostáiltear
thíos na teangacha ar tháinig mé trasna orthu go dtí
seo mar aon le roinnt foinsí. Fuaireas an t-eolas ón iliomad
daoine a raibh mé i dteagmháil leo (a lán díobh
ar an idirlíon). Tá mo bhuíochas ag dul dóibh
uile.
-
Más Eorpach thú agus mura bhfuil do
theanga dhúchais féin le fáil anseo, impímid
ort an méid sin a chur in iúl dúinn láithreach!
-
Má tá ainmneacha plandaí agat,
is amhlaidh is fearr é. Is cuma cé acu cúpla ainm
atá agat nó an oiread agus a líonfadh leabhar. Ba
bhreá linn cloisteáil uait. Ar ndóigh b'fhearr i bhfad
na haimneacha dá mbeidís i bhfoirm leictreonach cheana féin.
Is ceart na haimneacha a cheangal leis na hainmneacha Laidine atá
in úsáid faoi láthair sa chaoi gur féidir a
rá cad dó a dtagraíonn do chuid ainmneacha.
-
Tá sé den riachtanas chomh maith go
ndéanfaí do bhunachar sonraí a ainmniú as a
theanga féin. Mar sin cuir in iúl dúinn le do thoil
an teanga atá tú a úsáid. (Agus mura dtaitníonn
leat an bhratach atá i bhfeidhm againn chun do theanga nó
do chanúint a chur i láthair nó mura bhfuil bratach
ar bith ar taispeáint - tá an Bhriotáinis, an Chatalóinis,
an Mhallorcais, an Chorsaicis, an tSairdínis, an Phléimeannais
agus an Laplainnis (Sami) ar iarraidh fós, cuir i gcás -
b'fhéidir go mba mhaith leat leagan ceart údarásach
a chur chugainn!)
-
Dá mbeifeá toilteanach an téacs
atá á léamh anois agat a aistriú, ba bhreá
linn cloisteáil uait ionas gur féidir linn leaganacha ilteangacha
den leathanach seo a sholáthar.
-
Ar an drochuair ní féidir an láithreán
seo a chuardach agus ní dócha go mbeidh ann sa meántéarma
ach liosta foinsí. Ina dhiaidh sin beidh fáilte roimh dhuine
ar bith a bhfuil fíorspéis aige san ábhar agus déanfar
gach iarracht an t-eolas atá sé a thóraíocht
a chur ar fáil dó.
O thosaigh mé féin ar an tionscnamh
seo, chuir mé aithne ar Roger Whitehead, mar is daoine an bheirt
againn arb ionann ár sainspéiseanna. Is cúis áthais
dom go bhfuil Roger agus mé féin ag obair as lámh
a chéile. Is mar seo atá an obair roinnte suas againn eadrainn
beirt: le teangacha na Breataine agus na hÉireann a bhíonn
Roger ag plé .i. Béarla, Gaeilge na hAlban, Gaeilge na hÉireann,
an Mhanainnis, an Bhreatnais agus an Chornais (ach gan Fraincis na nOileán
Angla-Normannach a chur san áireamh). Mise atá freagrach
as an gcuid eile den Eoraip, ach ar ndóigh ní bheidh mo chuidse
den obair chomh mion. Beidh an-ríméad orainn cloisteáil
uait má tá aon ní agat a mbeidh spéis againn
ann dar leat, nó más dóigh leat gur féidir
leat adhmad a bhaint as an eolas atá bailithe againn. Táimid
ag súil gurb iomaí sin feidhm a bhainfear as an mbunachar
sonraí amach anseo.
NOTA: níl ach fíorbheagán
dár gcuid sonraí ar an idirlíon. Déan teagmháil
linn is féachfaimid leis an eolas atá uait a sholáthar.
Má chuireann comhlacht tráchtála iarratas isteach,
seans go ngearrfar táille oiriúnach orthu.
Táimid fíorbhuíoch do gach
duine a chabhraigh linn le déanaí. Ina measc siúd
áirítear na daoine seo a leanas:
Alessandro Alessandrini |
Raino Lampinen |
Jaume Ollé |
Vera Besse |
Lennart Nilsen |
Rolf R. van de Pavert |
Marco Bleeker |
Pavel Pisa |
Brane Vries |
Rob Heijman |
Boris Turk |
Mehmet Pojon |
Toomas Kukk |
Barbara Weninger |
James L. Reveal |
Stig B. Neilsen |
Carlos Aguiar |
Vladimir Vladimirov |
Wouter Pilger |
Gonzalo Fernández Borrajo |
Aart Voswinkel |
José Manuel Sánchez |
Girolamo Giardina |
Francois-Jean Blanc |
Anna-Lena Anderberg |
Milan Jovanovic |
Turcsányi Gábor |
Brian Bonnard |
Michael Kleih |
Yvon Brochet |
Lodewijk van Duuren |
Henriette Kress |
Ali Kandemir |
Jeff Humm |
Urmet Lee |
Juan Carlos Baiges |
Nicholas J. A. Williams |
Jose Matas Rubi |
Mary Cassidy |
Susanne Starke-Perschke |
Jordi Pietx |
Sverre Bugge Davidsen |
Andreas Athanassopoulos |
Michel H, Porcher et al. |
Andrés Lozoya |
Lumir G. Janku |
Bernard Blion |
Bernhard Luft |
Nanni Falconi |
|
|
[Is ionann na huimhreacha idir lúibíní
cearnógacha agus líon na dtacsón a d'aimsîomar
go dtí seo.]